ORTAÖĞRETİM OKULLARINDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN PSİKOLOJİK ŞİDDETE (MOBBİNG) İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ (ŞANLIURFA İLİ ÖRNEĞİ) / The views about psychological mobbing of teachers who work in high school
Yazar: DEVRİM YATÇI EHİDanışman: YRD. DOÇ. DR. AYCAN ÇİÇEK SAĞLAM
Harran Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı / Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
109 s.
Bu araştırmanın amacı, Şanlıurfa il merkezinde yer alan genel ve resmi ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin psikolojik şiddete (mobbinge) ilişkin görüşlerini belirlemektir. Bu doğrultuda ortaöğretim okulu öğretmenlerinin "mesleğe dönük saldırılar", "sosyal yaşama dönük saldırılar" ve "şahsa yönelik saldırılar" boyutlarında psikolojik şiddete ilişkin öğretmen görüşlerini ortaya koymayı, ayrıca öğretmen görüşlerinin "cinsiyet", "kıdem", "medeni durum", "psikolojik şiddetin kimden görüldüğü" ve "psikolojik şiddete karşı verilen tepki" gibi değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını saptamak amaçlanmıştır. Araştırma betimsel- ilişkisel tarama modeli ile gerçekleştirilmiştir ve araştırmada iki ayrı bilgi formu kullanılmıştır. Bunlardan ilki öğretmenlerin kişisel özelliklerine ilişkin bilgileri içeren ve 5 sorudan oluşan "Kişisel Bilgi Formu"dur. İkinci form öğretmenlerin psikolojik şiddete ilişkin görüşlerini belirlemeye yönelik, araştırmacı tarafından geliştirilen "Psikolojik Şiddet Ölçeği"dir. Psikolojik Şiddet Ölçeği, 34 maddeden ve 3 boyuttan oluşmaktadır. Araştırmacı tarafından geçerlilik ve güvenirliği test edilen ölçeğin "mesleğe dönük saldırılar" boyutunda 15, "sosyal yaşama dönük saldırılar" boyutunda 5, "şahsa yönelik saldırılar" boyutunda 13 madde yer almaktadır. Araştırmanın çalışma evrenini Şanlıurfa ili merkezinde 13 ortaöğretim okulunda görev yapmakta olan 500 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada örneklem alınmayıp çalışma evreninin tümüne ulaşılmaya çalışılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin istatistiksel çözümlemeleri SPSS programı ile bilgisayar ortamında yapılmıştır. Araştırma verilerinin istatistiksel analizinde, aritmetik ortalama, standart sapma, frekans, yüzde ve yüzde hesapları yanında t- testi, tek yönlü varyans analizi ve tukey testi kullanılmıştır. Ortaöğretim okulu öğretmenlerinin mesleki yaşama dönük saldırılar boyutunda yer alan mobbing davranışlarına ilişkin görüşleri cinsiyet, kıdem, medeni durum ve mobbinge karşı verilen tepki değişkenlerine göre farklılaşmazken mobbingin kimden görüldüğü değişkenine göre farklılaşmıştır. Öğretmenlerin, mobbingi en çok müdür ya da müdür yardımcılarından gördükleri sonucuna ulaşılmıştır. Ortaöğretim okulu öğretmenlerinin sosyal yaşama dönük saldırılar boyutunda yer alan mobbing davranışlarına ilişkin görüşleri kıdem, medeni durum ve mobbinge karşı verilen tepki değişkenlerine göre farklılaşmazken cinsiyet ve mobbingin kimden görüldüğü değişkenine göre farklılaşmaktadır. Buna göre erkek öğretmenler, kadın öğretmenlerden daha fazla mobbinge maruz kalmakta ve öğretmenler, müdür ya da müdür yardımcılarından mobbing görmektedirler. Ortaöğretim okulu öğretmenlerinin şahsa yönelik saldırılar boyutunda yer alan mobbing davranışlarına ilişkin görüşleri kıdem, medeni durum, mobbingin kimden görüldüğü ve mobbinge karşı verilen tepki değişkenlerine göre farklılaşmazken cinsiyet değişkenine göre farklılaşmıştır. Buna göre erkek öğretmenlerin, kadın öğretmenlere göre daha fazla mobbinge maruz kaldığı sonucuna ulaşılmıştır.
