HASTANEDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN MOBBİNGE MARUZ KALMA DURUMLARI VE STRES DURUMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ / Assessment of mobbing exposure of nurses working at hospital and their stresses
Yazar: HASAN HÜSEYİN TEKİNDanışman: YRD. DOÇ. DR. İSMAİL SEVİNÇ
Selçuk Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü / Sosyal Hizmetler Anabilim Dalı
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
128 s.
İş yaşamında sıklıkla karşılaşılan fakat çalışanlar tarafından çok fazla bilinmeyen ve mücadele etmekte zorlanılan mobbing görüldüğü kurumlarda iş stresine neden olabilmektedir. Mobbing ve iş stresi kurumlardaki iş verimi, çalışan motivasyonu, iş ilişkileri gibi kurumsal faktörleri olumsuz etkileyebilen ve kurum içerisindeki çalışma ortamı ile çalışanlar arasında çalışma barışını bozabilen olgulardır. Hastaların taleplerini ve ihtiyaçlarını karşılamaya çalışan devasa kurumlar olan hastanelerde çalışan hemşireler iş yerinde ciddi düzeyde mobbing ve iş stresine maruz kalabilmektedirler. Çalışmanın amacı; hastanede çalışan hemşirelerin mobbinge maruz kalma durumları ve stres durumlarını belirleyip, bunlara neden olan faktörleri ortaya koymaktır. Bu çalışma aynı zamanda sağlık sektöründeki mobbingin iş stresi üzerinde ne denli etkili olduğunun belirlenmesi açısından da önemlidir. Konya ili merkez Selçuklu ilçesinde bulunan Dr. Faruk Sükan Doğum ve Çocuk Hastanesi, Konya Numune Hastanesi, Beyhekim Devlet Hastanesi'nde görev yapmakta olan hemşirelerin katıldığı bu çalışma tanımlayıcı ve metodolojik araştırma türüne uygun olarak düzenlenmiştir. Verilerin toplanmasında hemşirelerin demografik özelliklerini belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen anket formu, mobbing davranışlarını belirlemek amacıyla Olumsuz Davranışlar Ölçeği, (NAQ-R), araştırmacının literatür taraması sonucu oluşturduğu iş stresi envanteri ve mobbing uygulamalarıyla ilgili araştırmacı tarafından hazırlanan anket formu kullanılmıştır. Araştırmada NAQ-R güvenirlilik düzeyi Cronbach's Alpha değeri 0,948, iş stresi envanteri güvenirlilik düzeyi Cronbach's Alpha değeri 0,919 gibi yüksek bir değer hesaplanmıştır böylece ölçeklerin ileri düzeyde güvenilir olduğu sonucuna varılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler bilgisayar ortamına aktarılarak veri kontrolü yapılmış, hatalı veriler düzeltilmiştir. İstatistiksel analizler SPSS 16.0 paket program kullanılarak yapılmıştır. Kruskal - Wallis, Mann Whitney U, Spearman Korelasyon ve Tukey Testi analiz yöntemleri kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre araştırmaya katılan hemşirelerin iş yerinde mobbing ve strese maruz kaldıkları, hemşirelere en fazla hastalar tarafından mobbing uygulandığı fakat üstleri tarafından uygulanan mobbingin daha etkili olduğu, iş yerinde maruz kaldığı mobbinge tepki vermeyen hemşirelerin daha fazla iş stresi yaşadığı, mobbing ve iş stresi nedeniyle hemşirelerin iş verimlerinin düştüğü ve sağlık sorunlarının ortaya çıktığı, mobbing ve iş stresi arasında bir ilişkinin var olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda, hemşirelerin öğrencilik süreci dahil tüm çalışma süreçleri boyunca mobbing, iş stresi ve bunlarla baş etme yöntemleri ile ilgili eğitimlere düzenli olarak tabi tutulması, hastane yönetimlerinin kurumlarda daha etkin yönetim stratejileri belirlemesi ve personel memnuniyeti odaklı çalışmayı prensip haline getirmesi, hastanelerde bulunan psiko-sosyal destek servislerinden personelin daha fazla yararlanması, hemşire istihdamının artırılması, hemşirelerin çalışma saatlerinin düzenlenmesi ve iş yüklerinin azaltılması önerilmiştir.
